Przemoc rówieśnicza w sieci

W giżyckim ratuszu odbyło się 8 września seminarium „Przemoc wobec dzieci - zapobieganie i sposoby reakcji. Aspekty międzynarodowe". Gośćmi spotkania, w którym wzięli udział m.in. pracownicy oświaty, pedagodzy szkolni, psycholodzy, pracownicy pomocy społecznej, kuratorzy oraz pracownicy centru profilaktyki, byli sędziowie Paweł Jaros i Paweł Kaczor, eksperci z Departamentu Współpracy Międzynarodowej i Praw Człowieka Ministerstwa Sprawiedliwości. Celem seminarium było uświadomienie zagrożeń i skutków rosnącej skali przemocy domowej i rówieśniczej we współczesnym świecie oraz dobieranie skutecznych metod zaradczych.

- Rozmawialiśmy o pomocy dzieciom wobec których stosowana jest przemoc, nie tylko fizyczna, ale też emocjonalna, seksualna czy zaniedbanie, które polega na braku zaspokajania podstawowych potrzeb materialnych i emocjonalnych dziecka przez rodzica lub opiekuna, braku zapewniania mu odpowiedniego jedzenia, ubrań, schronienia, opieki medycznej, bezpieczeństwa – mówi Ewa Ostrowska, Dyrektor Centrum Profilaktyki Uzależnień i Integracji Społecznej w Giżycku, organizator seminarium w Giżycku. - Niepokojący wygląd i zachowanie dziecka nie muszą mieć związku z krzywdzeniem. Dzieci są posiniaczone, bo często się przewracają, małe dzieci często płaczą. Czasami po prostu nie chcemy wchodzić w konflikt z sąsiadami lub uważamy, że swoją interwencją dodatkowo pogorszymy sytuację dziecka. W takim przypadku wiele osób dochodzi do wniosku, że najlepiej będzie nie wtrącać się. Jednak wszystkie rodzaje krzywdzenia mogą być niszczące dla dziecka.

Jak zatem rozpoznać przejawy stosowania przemocy wobec dzieci? Zdaniem ekspertów występowanie pojedynczego objawu nie jest dowodem na to, że dziecko doświadcza krzywdzenia. Jeśli jednak symptom powtarza się, bądź kilka objawów występuje jednocześnie, możliwe jest, że mamy do czynienia z przemocą wobec dzieci. Podejrzenie, że dziecko doświadcza przemocy jest szczególnie uzasadnione, gdy z objawami u dziecka współwystępują określone zachowania rodziców lub opiekunów.

Z dziećmi o przemocy
Sędziowie z Ministerstwa Sprawiedliwości przedstawili efekty przeprowadzonych z dziećmi warsztatów w giżyckiej świetlicy socjoterapeutycznej w przeddzień seminarium.
- Podczas naszych spotkań z dziećmi przede wszystkim pytamy ich, czym jest przemoc, jak ją rozumieją, jakie znają przykłady stosowania przemocy wobec dzieci – mówił sędzia karny Paweł Kaczor. - Byliśmy pod ogromnym wrażeniem wiedzy, jaką dzieci posiadają. Rozmawialiśmy z nimi głównie o przemocy rówieśniczej. Nie chcemy straszyć dzieci, tylko je uświadomić. Mogą stać się pokrzywdzonymi, ale w niektórych przypadkach również sprawcami przemocy, za co poniosą określone konsekwencje.
Eksperci z Ministerstwa Sprawiedliwości mówili o szeroko pojętej pomocy dzieciom skrzywdzonym przestępstwem, zwłaszcza w świecie wirtualnym, wiele uwagi poświęcili m.in. ofiarom hejtu w mediach społecznościowych.

- Spośród wszystkich rodzajów przemocy dużą uwagę przywiązujemy do przemocy rówieśniczej, ponieważ statystycznie najwięcej przypadków jest w grupie rówieśniczej, a nie domowej czy instytucjonalnej - zaznaczył sędzia rodzinny Paweł Jaros. - Wszystkich nas boli, jak rodzic dokonuje przemocy wobec dziecka. Nie jest to możliwe do wyobrażenia sobie dla normalnego człowieka. Jednak nasze zajęcia skierowane są do dzieci i liczebnie najwięcej jest wśród nich przypadków przemocy, szczególnie w świecie wirtualnym. Uczciwie informujemy dzieci, że wobec dzieci Polska nie stosuje kar. W sądach stosujemy bardzo skuteczne środki wychowawcze i działania resocjalizacyjne między innymi poprzez zakłady poprawcze albo wychowawcze.

Ministerstwo Sprawiedliwości realizuje programy oparte między innymi na organizacjach pozarządowych prowadzących ośrodki, w których osoby pokrzywdzone mogą uzyskać wsparcie. Niezwykle ważne są programy zwalczania przemocy wobec dzieci zwłaszcza w świecie wirtualnym. Jak podkreślają sędziowie, nie można być obojętnym wobec przemocy, a szczególnie gdy jej ofiarami są dzieci. Warto zwrócić się do instytucji, które mają obowiązek sprawdzić, co dzieje się w domu dziecka i jeśli jest taka potrzeba udzielić pomocy dziecku i rodzicom. Jednak, by instytucje te mogły zacząć działać, muszą otrzymać informację, że dane dziecko lub rodzina potrzebuje wsparcia.

- Każdy z nas może wiele zrobić, aby pomóc dzieciom doświadczającym przemocy. Jeśli są wątpliwości, warto porozmawiać z kimś na temat sytuacji, która budzi podejrzenia. W takich sytuacjach należy powiadomić przedszkole lub szkołę, do której uczęszcza dziecko, ośrodek pomocy społecznej lub policję. Jeśli wciąż słyszysz płacz dziecka za ścianą, widzisz dziecko, które często jest posiniaczone, znasz dziecko, które jest zaniedbane lub zamknięte w sobie, jesteś świadkiem poniżania dziecka przez dorosłych – zareaguj – dodaje Ewa Ostrowska.
Bezpłatny Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży 116 111
Renata Szczepanik