Potęga... i przewodnik twierdzy Boyen

Prace nad opracowaniem i publikacją trwały od początku tego roku. Nad merytoryczną stroną przewodnika czuwał giżycczanin i historyk dr Robert Kempa. Przewodnik zawiera nie tylko rys historyczny fortyfikacji, ale też aktualne trasy zwiedzania oraz liczne fotografie odrestaurowanych obiektów. A w ciągu ostatnich kilku lat wiele się zmieniło na terenie giżyckiej twierdzy.

- Udało się nam sfinalizować nasze wieloletnie marzenie o własnym przewodniku – mówi Marta Dąbrowska, dyrektor Giżyckiego Centrum Kultury. - Wspólnie z naszym giżyckim historykiem dr. Robertem Kempą przygotowaliśmy przewodnik. Mamy nadzieję, że jeszcze w tym roku uda się go wydać. Zależy nam, by przewodnik był przystępny dla turystów, ale również naszych mieszkańców. Nie wszyscy znają twierdzę Boyen. Są osoby, które jeszcze w fortyfikacji nie były, nie poznały jej historii. Mamy nadzieję, że przewodnik uatrakcyjni wszystkim spacer po twierdzy.

Przewodnik będzie można nabyć w twierdzy Boyen. Premiera publikacji zaplanowana jest na początku przyszłego roku przed Bitwą Zimową, inscenizacją, której od lat Giżyckie Centrum Kultury jest partnerem.

- Będzie to dobry moment na spotkanie z autorem przewodnika i promocję tej wyjątkowej publikacji – dodaje dyrektor Marta Dąbrowska. - Natomiast każdy moment jest odpowiedni na poznanie obiektu i jego zwiedzanie. Twierdzę Boyen można zwiedzać przez cały rok.

Od wielu lat fortyfikacja odkrywa swoje tajemnice i obiekty. Część z nich została odrestaurowana, inne czekają na swoją kolej. Powstała ostatnio nowa ścieżka pieszo-rowerowa wokół muru Carnot’a o długości ok. 2,5 km. To kolejna atrakcja twierdzy.

- Odsłoniliśmy wszystkie mury przy nowej trasie, oczyściliśmy zieleń inwazyjną i w ten sposób pokazujemy potęgę twierdzy Boyen – mówi dyrektor GCK. - Usunęliśmy chwasty, samosiejki od ścieżki aż po mur, a także zieleń inwazyjną na samym murze. Dzięki zabiegom pielęgnacyjnym odsłoniliśmy też dwie bramy: Kętrzyńską i Wodną. Przed nami jeszcze wiele pracy przy murach i trasach spacerowych na terenie fortyfikacji. Jednak już dziś widać, piękno wszystkich obiektów i niezwykle imponującą wielkość murów. Zachęcam do wycieczki wokół twierdzy.

Odsłonięcie murów pokazało nie tylko ich potęgę, ale też ujawniło szereg kolejnych problemów i uszkodzeń. Mury będą odrestaurowywane w kolejnych latach. Jest nadzieja, że wkrótce rozpocznie się remont sali ćwiczeń na majdanie twierdzy.

- Z własnego budżetu przygotowaliśmy dokumentację techniczną obiektu - mówi Marta Dąbrowska. - Otrzymaliśmy pozwolenie na przeprowadzenie remontu, które zostało przepisane na Gminę Miejską Giżycko, ponieważ wniosek na dofinansowanie remontu sali ćwiczeń został złożony przez Urząd Miasta w programie Ochrona Zabytków 2022 ogłoszonym przez MKIDN. W ubiegłym roku zabrakło nam półtora punktu na dofinansowanie naszego projektu. Liczymy, że tym razem się uda uzyskać dofinansowanie.

Ogromna sala znajdująca się w pobliżu stajni z wozownią po jej odrestaurowaniu zostanie wykorzystana jako przestrzeń wystawiennicza, gdzie również będą mogły odbywać się imprezy.

- Od samego początku zależy nam na zachowaniu oryginalności wszystkich obiektów, a tym samym zachowaniu kubatury budynku sali ćwiczeń – informuje dyrektor Dąbrowska. - W sali ćwiczeń planujemy zorganizowanie przestrzeni wystawienniczej dla obiektów wielkogabarytowych, bo tak naprawdę nie mamy w mieście takiego miejsca pod zadaszeniem Chcemy też tam umieścić nasze armaty, pojazdy militarne. Hala będzie alternatywnym miejscem organizacji imprez w przypadku niekorzystnej pogody. Ponadto remont sali ćwiczeń otwiera nam możliwości do organizacji różnego typu wydarzeń, konferencji historycznych, naukowych, małych form koncertów i eventów. Dużych koncertów tam nie zorganizujemy ze względu na problemy z akustyką, ale niewielkie wydarzenia artystyczne i historyczne już tak.

Być może już niebawem, wszyscy będą mieli okazję podziwiania kunsztu ciesielskiego, malowideł naściennych, unikalnych na skalę światową tarczy namalowanych na ścianach murów w polichromie. Koszt inwestycji zaplanowany został na ponad 2 mln zł. Inwestycja została podzielona na etapy. Odrestaurowanie sali ćwiczeń zakłada w pierwszej kolejności remont budynku z zachowaniem struktury zabytkowej oraz doposażenie w media. Natomiast koszarowiec nr 2 zostanie wkrótce częściowo udostępniony do zwiedzania. W tej chwili znajduje się tam wystawa z okazji 25-lecia współpracy z Politechniką Warszawską. Powstanie też tam ekspozycja militarna oraz ekspozycja banerowa. W najbliższych planach jest generalny remont koszarowca nr 1 i uruchomienie tam hostelu oraz konserwacja i renowacja poterny przed bramą Giżycką będącą głównym wejściem do twierdzy Boyen.

- Plan ten chcemy zrealizować w ramach wniosku, który złożyliśmy do ministerstwa kultury w tegorocznym naborze - dodaje Marta Dąbrowska. - Wkład własny do projektu został zabezpieczony w budżecie Giżyckiego Centrum Kultury. Koszt realizacji zadania to około 400 000 zł. Mamy nadzieję, że wniosek uzyska dofinansowanie.

Niewątpliwie giżycka twierdza Boyen od lat zmienia swoje oblicze, zaskakując sympatyków i miłośników mazurskich fortyfikacji oraz gości i turystów.

- Odrestaurowane obiekty wokół majdanu nadają twierdzy wyjątkowy charakter wzmacniając jej potęgę – podsumowuje Marta Dąbrowska. - Jednak jeszcze wiele obiektów wymaga odkrycia i wykorzystania, dostosowania ich funkcji do czasów współczesnych z zachowaniem ich historycznego charakteru. Twierdza Boyen jest ogromną perłą i ma niesamowity potencjał. To nasza wyjątkowa wizytówka miasta, dlatego powinna być priorytetem. Tym bardziej, że podczas tego sezonu twierdzę odwiedziło już ponad 110 tys. gości.
Renata Szczepanik